O. Yasynetska, applicant

The Center for the Monuments Study of the National Academy of Sciences of Ukraine

St. Sophia of Kyiv National Conservation Area

DOI: https://doi.org/10.17721/1728-2640.2018.136.1.17

THE MONUMENTS OF CULTURAL HERITAGE OF 11 CENTURY IN POLAND IN THE CONTEXT OF ONE OF THE FIRST MATRIMONIAL ALLIANCES OF POLAND AND KYIVAN RUS

The article analyzes the circumstances of one of the first marriage unions of Poland and Ukraine (Kyivan Rus) - the ruler of Poland Boleslav the Brave and the Kyiv princess Predslava, daughter of Volodymyr the Great, and also describes one of the monuments of cultural heritage in Poland - the ensemble of palace and sacred architecture on the Lednicki island, associated with the dynastic relations of Poland and Kyivan Rus in 11 century.

Key words: Poland, Kyivan Rus, Lednicki island, a monument of cultural heritage, dynastic relations.

References

1. ALEKSEJCHIK, Ya.Ya. (2017) Predslava (ne) dlya Boleslava. Aspekt. 1(1), 99-109.

2. YANIN, V.L. (ed.) (1987) Velikaya Xronika o Pol’she, Rusi i ix sosedyax. Moscow: Izd. Moskovskogo universiteta.

3. VILKUL, T.L. (2011) Predslava. In: V.A. Smolii, ed. Entsyklopediia istorii Ukrainy. Vol. 8. Kyiv: Naukova dumka. P. 491.

4. VOITOVYCH, L. (2006) Kniazha doba: portrety elity. Bila Tserkva: Vydavets Oleksandr Pshonkivskyi.

5. ANON (1856) Voskresenskaya letopis’. In: Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 7: Letopis’ po Voskresenskomu spisku. Saint Petersburg: Tipografiya Eduarda Praca. Pp. 1-217.

6. KOROLYUK, V.D. (ed.) (1961) Gall Anonim. Xronika i deyaniya knyazej ili pravitelej pol’skix. Moscow: Izdatel’stvo AN SSSR.

7. MYTSYK, Yu. (2007) Hvaniini Oleksandr. Khronika yevropeiskoi Sarmatii. Kyiv: Vyd. dim. «Kyievo-Mohylianska akademiia».

8. GOLOVKO, A.B. (1988) Drevnyaya Rus’ i Pol’sha v politicheskix vzaimootnisheniyax X – pervoj treti XIII vv. Kyiv: Naukova dumka.

9. ANON (1843) Gustynskaya letopis’. In: Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 2. Saint Petersburg: Tipografiya Eduarda Praca. Pp. 233-373.

10. DZHAKSON, T.N. et al. (edrs.) (2010) Drevnyaya Rus’ v svete zarubezhnyx istochnikov: Xrestomatiya. T. 2: Vizantijskie istochniki. Moscow: Russkij Fond Sodejstviya Obrazovaniyu i Nauke.

11. ANON (1907) Zapadnorusskie letopisi. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 17. Saint Petersburg: Tipografiya M. Aleksandrova.

12. ZAYAC, Yu.A. (1995) Zaslavl’ v epoxu feodalizma. Minsk: Nauka i texnika.

13. IL’IN, N.N. (1957) Letopisnaya stat’ya 6523 goda i eyo istochnik (Opyt analiza). Moscow: Izdatel’stvo AN SSSR.

14. MURAV’YOVA, L.; KUZ’MINA, L. (edrs.) (2001) Ipat’evskaya letopis’. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 2. Moscow: Yazyki slavyanskoj kul’tury.

15. KARAMZIN, N.M. (1991) Istoriya gosudarstva Rossijskogo in 12 volumes. Vols. 2-3. Moscow: Moscow: Nauka.

16. KOROLYUK, V.D. (1964) Zapadnye slavyane i Kievskaya Rus’. Moscow: Nauka.

17. KUCHKIN, V.A. (1971) «Pouchenie» Vladimira Monomaxa i russko-pol’sko-nemeckie otnosheniya 60-70-x godov XI veka. Sovetskoe slavyanovedenie. 2, 21-34.

18. ANON (1926-1928) Lavrent’evskaya letopis’. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 1. Leningrad: Izdatel’stvo AN SSSR.

19. LINNICHENKO, I. (1884) Vzaimnye otnosheniya Rusi I Pol’shy do pol. XIV st.: dissertaciya. Kiev: Universitetskaya tipografiya I.I. zavadskago.

20. MYSHANYCH, O.V. (1989) Litopys’ rus’kyj. Kyiv: Dnipro.

21. MOROZOVA, L. (2009) Velikie i neizvestnye zhenshhiny drevnej Rusi. Moscow: Astrel’.

22. NAZARENKO, A.V. (2001) Drevnyaya Rus’ na mezhdunarodnyx putyax: mezhdisciplinarnye ocherki kul’turnyx, torgovyx i politicheskix otnoshenij IX-XII vekov. Moscow: Yazyki russkoj kul’tury.

23. NAZARENKO, A.V. (1984) O datirovke Lyubechskoj bitvy. In: V.I. Buganov, ed. Letopisi i xroniki. Sbornik statej. Moscow: Nauka. Pp. 13-19.

24. NALYVAIKO, D.S. (1998) Ochyma Zakhodu: Retseptsiia Ukrainy v Zakhidnii Yevropi XI-XVIII st. Kyiv: Osnovy.

25. ANON (1929) Novgorodskaya chetvyortaya letopis’. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 4. Leningrad: Izdatel’stvo AN SSSR.

26. ZHYLENKO, I. (ed.) (2001) Pateryk Kyievo-Pecherskyi. Kyiv: KM Academia.

27. ANON (1862) Patriarshaya ili Nikanovskaya letopis’. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 9. Saint Petersburg: Tipografiya Eduarda Praca.

28. PASHUTO, V.T. (1972) Mesto Drevnej Rusi v istorii Evropy. In: V.T. Pashuto, ed. Feodal’naya Rossiya vo vsemirno-istoricheskom processe. Sbornik statej, posvyashhennyj L.V. Cherepninu. Moscow: Nauka. Pp. 188-200.

29. PASHUTO, V.T. (1968) Vneshnyaya politika Drevnej Rusi. Moscow: Nauka.

30. ANON (1851) Pskovskaya vtoraya letopis’. In: Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 5: Pskovskaya i Sofijskaya letopis’. Saint Petersburg: Tipografiya Eduarda Praca.

31. PCHELOV, E.V. (2001) Genealogiya drevnerusskix knyazej IX – nach. XI v. Moscow: Rossijskij gosudarstvennyj gumanitarnyj universitet.

32. KUKUSHKINA, M.V. (ed.) (1994) Radzivillovskaya letopis’: Tekst. Issledovanie. Opisanie miniatyur. Saint Petersburg: Glagol.

33. ANON (2000) Rogozhskij letopisec. Tverskoj sbornik. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 15. Moscow: Yazyki russkoj kul’tury.

34. DURASOV, V. (ed.) (1906) Rodoslovnaya kniga Vserossijskogo dvoryanstva. Part 1: Gerbovnik. Saint Petersburg: [S.n.].

35. RUKAVISHNIKOV, A.V. (2003) pochemu polockie knyaz’ya byli soslany v Vizantiyu: Svidetel’stva istochnikov. Drevnyaya Rus’: Voprosy medievistiki. №2(12), 99-111.

36. RYBAKOV, B.A. (1982) Kievskaya Rus’ i russkie knyazhestva XII-XIII vv. Moscow: Nauka.

37. RYBAKOV, B.A. Yazychestvo drevnix slavyan. Moscow: Nauka.

38. ANON (1990) Saksonskij annalist. In: M.B. Sverdlov, ed. Latinoyazychnye istochniki po sdtorii drevnej Rusi. Germaniya ser. XII – ser. XIII v. Moscow – Leningrad: Institut istorii SSSR AN SSSR. Pp. 208-246.

39. SVERDLOV, M.B. (1972) Izvestiya nemeckix istochnikov o russko-pol’skix otnosheniyax konca X – nachala XI v. In: V.D. Koroliuk, ed. Izvestiya po istorii slavyanskix i balkanskix narodov. Epoxa srednevekov’ya. Kievskaya Rus’ i eyo sosedi. Moscow: Nauka. Pp. 144-162.

40. SKUREVICH, K.B. (1906) Zodchestvo zapadnyx slavyan i vliyanie nan ego romanskoj arxitektury. Saint Petersburg: Tipografiya SPb Gradonachal’stva.

41. ANON (1851). Sofijskaya Pervaya letopis’. In: Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 5: Pskovskaya i Sofijskaya letopisi. Saint Petersburg: Tipografiya Eduarda Praca.

42. KUPCHYNSKYI, O. (ed.) (2011) Stryikovskyi Matsei. Litopys polskyi, lytovskyi, zhmudskyi i vsiiei Rusi. Lviv: Naukove tovarystvo im. Shevchenka.

43. ANON (1927) Suzdal’skaya letopis’ po Lavrent’evskomu spisku. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 1. Leningrad: Izdatel’stvo AN SSSR.

44. SUXOTIN, L.M. (1938) Brachnye soyusy blizhajshyx potomkov knyazya Vladimira. In: Vladimirskij sbornik v pamyat’ 950-letiya kreshheniya Rusi. Belgrad: Merkur. Pp. 175-187.

45. TATISHHEV, V.N. (1963) Istoriya Rossijskaya. Vol. 2. Moscow: Nauka.

46. ANON (1863) Tverskaya letopis’. In: Letopisnyj sbornik, imenuemyj Tverskoj letopis’yu. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 15. Saint Petersburg: Tipografiya Eduarda Praca. Pp. 463-504.

47. ANON (1982) Ustyuzhskie i vologodskie letopisi XVI-XVIII vv. Polnoe sobranie russkix letopisej, vol. 37. Leningrad: Nauka.

48. SHHAVELEVA, N.I. (1989) Pol’ki – zheny russkix knyazej (XI – seredina XIII v.). In: A.P. Novosel’cev, ed. Drevnejshye gosudarstva na territorii SSSR. Materialy i issledovaniya. Moscow: Nauka. Pp. 50-58.

49. SHHAVELEVA, N.I. (2004) Drevnyaya Rus’ v «Pol’skoj istorii» Yana Dlugosha (knigi I-VI): tekst, perevod, kommentarij. Moscow: Pamyatniki istoricheskoj mysli.

50. SHHAVELEVA, N.I. (1990) Pol’skie latinoyazychnye istochniki po istorii Drevnej Rusi. Moscow: Nauka.

51. YASYNETSKA, O. (2016) Do pytannia pro osoblyvosti rodovodu davnioruskoi knyazivny Marii-Dobronehy, druzhyny pravytelia Polshchi (bl. 1040-1058 rr.). Kraieznavstvo. №1-2, 175-193.

52. BALZER, O. (1895) Genealogia Piastow. Krakow: Akademia Umiejętności.

53. BANASZKIEWICZ, J. (1990) Bolesław i Peredsława. Uwagi o uroczystości stanowienia władcy w związku z wejściem Chrobrego do Kijowa. Kwartalnik Historyczny. T. 97, 3-35.

54. BARANSKI, M.K. (2008) Dynastia Piastow w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

55. BAUMGARTEN, N. de. (1927) Généalogies et mariages occidentaux des Rurikides russes du Xe au XIIIe siècle. Orientalia Christiana. No. 94, 1-96.

56. BENYSKIEWICZ, K. (2017) Czy księżniczka Predsława stała się ofiarą «dynastycznej» zemsty Bolesława Chrobrego, czy wyobraźni późnośredniowiecznych latopisarzy. Naukovi pratsi Kamianets-Podilskoho natsionalnoho universytetu im. Ivana Ohiienka. Т. 27, 122-146.

57. BIBER, T.; Leszczynski, M. (2010) Poczet Wladcow Polski. Poznan: Publicat.

58. BRUECKNER, A. (1923) Polska poganska і slowіanska. Krakow: Krakowska Spółka Wydawnicza.

59. CHOJECKA, E. (1970) Sztuka srednіowіeczа Rusі Kіjowskіej і jej zwіazkі z Polska w XІ-XV w. In: M. Kuras, A. Podraza, edrs. Ukraіna. Teraznіejszosc і przeszlosc. Praca zbіor. Krakow: [S.n.]. Pp. 406-409.

60. GÓRECKI J. (1991) Prepomańskie pochówki panujących i dostojników w tzw. II kościele na Ostrowie Lednickim. Studia Lednickie. T. 2, 117-132.

61. HERMANN, A. (2007) Romański trójkąt Mogilno-Strzelno-Trzemeszno. Kujawy i Pomorze. Dwumiesięcznik turystyczno-krajoznawczy. Nr. 3(6), 15-22.

62. JANICKI, K. (2016) Damy ze skazą: kobiety, które dały Polsce koronę. Kraków: Znak.

63. JASIENICA, P. (2007) Polska Piastów. Warszawa: Prószyński i S-ka.

64. JASIŃSKI, K. (2004) Rodowód pierwszych Piastów. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

65. KĘTRZYŃSKI, S. (1958) Gertruda (ok. 1025–1108). In: W. Konopczyński, ed. Polski Słownik Biograficzny. T. 7. Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

66. KUCZYŃSKI, S.M. (1965) Studia z dziejow Europy Wschodniej X-XVII w. Warszawa: Panstwowe Wydawnictwo Naukowe.

67. KURBІSOWNA, B. (1969) Zycіe kulturalne po 1038 r. In: J. Topolski, ed. Dzіeje Wіelkopolskі. T.1. Poznan: Wydawnictwo Poznańskie. P. 197.

68. LABUDA, G. (2005) Polish diplomacy during the rule of the Piast dynasty. In: G. Labuda, W. Michowicz, edrs. The history of Polish diplomacy X-XX c. Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe.

69. LABUDA, G. (1987) Studia nad początkami państwa polskiego. T. I. Poznan: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

70. LABUDA, G. (1988) Tajemnice budowli grodowych i sakralnych na na Ostrowie Lednickim u progu XI stulecia. In: G. Labuda. Studia nad początkami państwa polskiego. T. 2. Poznan: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Pp. 404-411.

71. LABUDA, G. (1984) Wyjaśniające się tajemnice Ostrowa Lednickiego. In: H. Chłopocka, B. Kürbis. Mente et Litteris: O kulture i spoleczeństwie wieków średnich. Poznan: Universitet im. Adama Mickiewiczha.

72. GORECKI, J. (ed.) (2011) Ostrów Lednicki. Under the sky of the Middle Ages. Lednica: [S.n.]

73. GORECKI, J. (ed.) (2016) Ostrów Lednicki. Wyspa piastowskich władców. Dziekanowice-Lednica: [S.n.]

74. SIELICKI, F. (1997) Polsko-ruskie stosunki kulturalne do końca XV wieku. Wrocław: Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego.

75. STRZELCZYK, J. (2003) Bolesław Chrobry. Warszawa: WBPiCAK.

76. ŚWIECHOWSKI, Z.; Gawlikowska-Świechowska, E. (2005) Sztuka polska. T. 1: Romanizm. Warszawa: Arkady.

77. ŚWIECHOWSKI, Z. (2011) Stan wiedzy na temat chronologii wczesnej architektury monumentalney w Polsce po pięcioletnich badaniach przy zastosowaniu metody 14 C. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki. T. 56, z. 3, 104-112.

78. WLODARSKІ, B. (1966) Polska і Rus, 1194-1340. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

79. WOJCІECHOWSKІ, T. (1900) Kościół katedralny w Krakowie. Krakow: Nakł. Akademii Umieje̜tności.

80. ZAKRZEWSKI, S. (1925) Boleslaw Chrobry Wielki. Lwow: Wydaw. Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

81. ZIELIŃSKI, A. (2013) Skandaliści w koronach. Warszawa: Prószyński i S-ka.

82. ŻYLIŃSKA, J. (1982) Piastówny i źony Piastów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.